Cisy w Drawieńskim Parku Narodowym

Ukryte marzenie każdego leśnika, to mieć w swoim lesie naturalne, nie posadzone ludzką ręką stanowisko cisa. W DPN to marzenie spełnia się…

Obecnie w Polsce cisy (Taxus baccata) nie są uważne za zagrożone, ale na regionalnej Czerwonej Liście (Żukowski i Jackowiak 1995) posiadają status „rzadkiego” (R). Dla Pomorza Zachodniego, w tym dla Puszczy Drawskiej, typowe jest występowanie populacji powstałych z obsiewu z drzew sadzonych w danych przypałacowych parkach. Taka populacja powstała także wokół starych matecznych cisów z parku w Głusku. Większa jej część znajduje się w lasach zarządzanych przez Nadleśnictwo Głusko, ale część areału rozsiewu cisa sięga także na grunty DPN.

Inwentaryzacja cisów wykonana jesienią 2020 r. potwierdziła jego występowania w DPN na trzech stanowiskach. W przypadku dwóch miejsc są to pojedyncze drzewa. Na szczególną uwagę zasługuje stanowisko w obwodzie ochronnym „Kamienna”. Rosnące tam cisy, stanowią zwartą grupę drzew liczącą ok. 30 osobników. Wszystkie są w dobrej kondycji zdrowotnej. Stwierdzono, że drzewa odnawiają się w sposób naturalny. W trakcie inwentaryzacji zaobserwowano również pojedyncze drzewa znajdujące się w znacznej odległości od zasadniczej grupy. Być może z czasem, drzewa zwiększą swoje terytorium.

Fot. Cisy w o.o. Kamienna (fot. Sz. Śródecki)

Fot. Jeden z cisów na terenie DPN

Fot. Naturalnie odnawiający się cis w o.o. Kamienna

Czy wiesz, że:

- cis to roślina wolno rosnąca, długowieczna,

- przybiera formę drzewiastą i krzewistą. Krzewiaste pojawiają się najczęściej w wyniku wczesnej straty pędu wierzchołkowego i zastąpienia go kilkoma innymi,

- rośliny są dwupienne (dwupienność to występowanie żeńskich i męskich organów rozrodczych na różnych osobnikach),

- naturalnie odnawia się bardzo słabo,

- najstarszym cisem w Polsce jest cis Henrykowski w Henrykowie Lubańskim w województwie dolnośląskim, jego wiek ocenia się na około 1300 lat,

- cis dostarcza pokarmu ponad 20 gatunkom ptaków (m.in. kowalik, rudzik) i wielu gatunkom ssaków (m.in. sarna, wiewiórka, zając),

- dla człowieka jest trujący. We wszystkich częściach rośliny, oprócz czerwonej osnówki otaczającej nasiono, znajdują się duże ilości trujących związków,

- dawniej drewno cisa było używane do wyrobu m.in. łuków i kusz,

- jest gatunkiem rośliny najwcześniej objętym ochroną w Polsce. Chroniony był od 1423 roku na mocy statutu warckiego, wydanego przez króla Władysława Jagiełłę: „Jeśli kto wszedł w las i drzewa, które znajdują się być wielkiej ceny, jako jest cis i jemu podobne porąbał, tedy może być przez pana albo dziedzica pojman”.

- w Polsce podlega ochronie nieprzerwanie od 1946 roku, od 2014 roku objęty jest ochroną częściową.

Tekst i foto: Ewa Wnuk Gławdel

Sekcja Monitoringu DPN

Źródło:

- projekt planu ochrony DPN

- encyklopedia.lasypolskie.pl

- wikipedia.pl

- materiały z monitoringu DPN

Drukuj