Relacja z warsztatów „Sady owocowe Puszczy Drawskiej” – Barnimie/Zatom 13-14 kwietnia 2012

Na terenie Puszczy Drawskiej zanikają elementy tradycyjnego krajobrazu kulturowego- architektura i detale architektoniczne wyróżniające teren Pomorza Zachodniego i północnej części Wielkopolski od reszty Polski oraz otoczenie starych osad czyli przedwojenne sady z rodzimymi odmianami drzew, krzewów owocowych, kwiatów ogródkowych.

W celu zachowania tej specyficznej różnorodności kulturowej i przyrodniczej, Drawieński Park Narodowy stworzył projekty „Ochrona lokalnej tradycji architektonicznej” i „Ochrona lokalnej tradycji ogrodniczo-sadowniczej”. Drawieński PN, podjął się próby ukazania walorów przyrodniczych i kulturowych w sposób nowatorski i kompleksowy tworząc szlak tematyczny „Lokalna tradycja sadownicza i architektoniczna” wyposażony w niezbędną infrastrukturę (tablice edukacyjne, izba tradycji kulturowej, kolekcja tradycyjnie sadzonych w Puszczy Drawskiej drzew owocowych, krzewów i roślin ogródkowych), wydając przewodniki książkowe „Ochrona lokalnej tradycji architektonicznej” i „Ochrona lokalnej tradycji ogrodniczo-sadowniczej”. Zaproponował również cykl warsztatów szkoleniowych skierowanych do społeczności lokalnej z zakresu ochrony dziedzictwa kulturowego.

Lecz cofnijmy się do roku 2010. Był to rok jubileuszu, 20 lecie powstania DPN, okazja do refleksji, spojrzenia wstecz i być może nowego nakreślenia zadań stojących przez DPN w dziedzinie edukacji i ochrony walorów dziedzictwa kulturowego. Te poszukiwania skierowały nas ku idei Ekomuzeum Rzeki Drawy. Idea ekomuzeum (muzeum otwartego) opierająca się na prezentowaniu związku pomiędzy naturą, środowiskiem i kulturą, to próba ukazania dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego Puszczy Drawskiej w miejscu jego występowania , w naturalnym środowisku oraz dorobku jej mieszkańców. Konsekwencją tego pomysłu było zorganizowanie ogólnopolskiej sesji edukacyjnej „Ekomuzum Rzeki Drawy”. Padło tam wiele ciekawych pomysłów, wiele słów. Najwyższy czas na czyny.

Pierwszym działaniem, które zrealizował DPN pod hasłem „Ekomuzum Rzeki Drawy”, były warsztaty „Sady owocowe Puszczy Drawskiej”. To element projektu „Ochrona tradycji ogrodniczo-sadowniczej Puszczy Drawskiej”. Warsztaty skierowane były do mieszkańców okolic DPN i odbyły się 13 kwietnia w Barnimiu i 14 kwietnia w Zatomiu. Wzięło w nich udział 60 osób. W programie znalazły się m.in: teoria i nauka praktyczna zakładania sadu, pielęgnowania drzew owocowych (cięcie, szczepienie, prawidłowe sadzenie). Spotkanie stało się okazją do omówienia współczesnych oraz starych odmian uprawianych w naszych sadach. Tą część warsztatów poprowadził Pan dr Ireneusz Ochmian z Pracowni Sadownictwa ZUT w Szczecinie. Stare odmiany jabłek z Barnimia oraz szkic działań w ramach programu „Ochrona lokalnej tradycji architektonicznej” i „Ochrona lokalnej tradycji ogrodniczo-sadowniczej” przedstawiła koordynatorka i pomysłodawca projektu, pracownik DPN Ewa Wnuk Gławdel.

Miłym zaskoczeniem była duża ilość wyrobów z owoców zgłoszonych do konkursu kulinarnego. Konkurowały ze sobą ciasta, soki, syropy, nalewki i wina. Komisja miała duże trudności z wyłonieniem zwycięzców, ponieważ wszystko było smaczne, a niektóre wyroby przypominały dzieła sztuki. Nagrody w konkursie ufundował Drawieński Park Narodowy. Ważnym elementem warsztatów była nauka okulizacji drzew owocowych. Każdy uczestnik wrócił do domu z własnoręcznie zaszczepionym drzewkiem. Było kilka odmian do wyboru. Szczególnym zainteresowaniem cieszyła się stara, poczciwa papierówka oraz 100 letnia jabłoń od państwa Sowiaków z Barnimia.

Spotkanie zakończyliśmy przy ognisku. Do zobaczenia na kolejnych warsztatach.

Ewa Wnuk Gławdel