Monitoring Bobra Europejskiego Castor Fiber

Z cyklu: Przyroda DPN

W styczniu 2019 roku, na terenie Drawieńskiego Parku Narodowego przeprowadzono monitoring bobra europejskiego Castor fiber.

Na podstawie tej kontroli wiemy, że liczebność bobrów na terenie Drawieńskiego Parku Narodowego szacować można na około 88 osobników (od 81 do 88).

Warto prześledzić, jakie działania wykonuje się podczas monitoringu.

Terminy wykonywanych kontroli:

• 02.01 • 09-11.01 • 14-17.01 • 21.01 • 23.01 • 29.01

Kontroli podlegały wszelkie potencjalne siedliska, w których bobry mogłyby odnaleźć dogodne do życia warunki. Były to między innymi:

rzeki: Drawa, Płociczna, Runica, Cieszynka, Korytnica, Słopica, Sucha, Struga Moczelska
jeziora: Sitno, Martew (Marta), Rakowe (Płociowe), Zdroje (Wydrowe=Drogie), Jamno (Gamel), Płociczno, Piaseczno Duże (Pecnik D.), Piaseczno Małe (Pecnik M.), Pustelnik, Ostrowieckie, Czarne, Kocie, Arkońskie (Świnka), Moczel oraz 5 Głodnych Jeziorek
kanały, zbiorniki na Rynnie Moczelskiej, stawy, oczka wodne, bagienka

Brzegi cieków i zbiorników wodnych sprawdzane były w przeważającej mierze z lądu- w trakcie pieszych kontroli, a także z wody- przy użyciu łodzi (Jez. Płociczno oraz Jez. Jamno[Gamel]). Panujące warunki atmosferyczne uniemożliwiły prowadzeni kontroli z lodu.

W trakcie wykonywania monitoringu zbierano następujące dane: notowano czy na danym stanowisku obecne były nory zajęte lub nie, obecność żeremi lub ich brak, obecność lub brak magazynów pokarmowych, obecność tam lub ich brak. Ponadto notowane były informacje dotyczące śladów bobrowych w postaci obecności zgryzów, używanych ścieżek i ślizgów oraz pozostawionych tropów. W przypadku stwierdzenia uszkodzonych drzew, notowany był ich gatunek oraz zapisywane wszelkie uwagi.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

WYNIKI

W trakcie prowadzonych prac stwierdzono 22 zajęte stanowiska bobrowe.

Założenia metodyczne przy inwentaryzowaniu bobrów wskazują, że średnia liczba osobników przypadających na jedną rodzinę bobrową, waha się pomiędzy 3,7-4 osobnika na rodzinę.

22 rodziny*3,7 osobnika/rodzinę=81,4 osobników ↔ 22 rodziny*4 osobniki/rodzinę= 88 osobników

Jak wynika z prowadzonych monitoringów, populacja bobrów na terenie Drawieńskiego Parku Narodowego jest ustabilizowana. Bobry są ssakami przejawiającymi aktywność nocną, więc wpływ czynnika ludzkiego na funkcjonowanie bobrów w Parku nie jest duża.

Rok w którym wykonywano monitoring	2016	2019
Liczba czynnych stanowisk bobrowych	20-22	22
Szacowana liczba osobników	80-88	88

SPOSTRZEŻENIA

Większość dogodnych dla bobrów siedlisk w Drawieńskim Parku Narodowym, została przez nie zajęta. Należy jednak zaznaczyć, że specyfika Drawieńskiego Parku Narodowego np. wysokie skarpy, cieki o bystrym nurcie nie stanowią dla bobrów optymalnych miejsc do życia. Wydaje się, że liczebność bobrów nie będzie dużo wyższa niż jest obecnie.

Z obserwacji wynika, że najistotniejszym czynnikiem decydującym o tym, jak długo dane stanowisko będzie zajmowane przez rodzinę bobrową, są zasoby pokarmowe. W populacji bobrów występujących na terenie Drawieńskiego Parku Narodowego zaobserwować można stosunkowo "częste" zmiany lokalizacji stanowisk mimo, iż bobry w sprzyjających warunkach użytkują to samo stanowisko przez kilka-kilkanaście lat. Jak wynika
z przeprowadzonego monitoringu, zajęte nory lub norożeremia stwierdzone w 2016 roku, w 2019 roku są puste i często zniszczone. Rewiry nadal zasiedlane są przez rodziny bobrowe, ale lokalizacja nor może być oddalona o ponad 600 metrów względem 2016 roku. W przypadku rzek lub jezior DPN bywa, że bobry przenoszą swoje stanowiska, np. w inny fragment akwenu. Najpewniej związane jest to z okresowym wyczerpaniem się zasobów pokarmowych i koniecznością przeniesienia nory lub żeremia (ewentualnie norożeremia) w inne miejsce, w którym bobrom łatwiej będzie o pokarm. Przykładem tego może być rodzina bobrowa zajmująca Jezioro Czarne. W ubiegłych latach, bobry zajmowały wschodni brzeg jeziora, natomiast w roku obecnym przeniosły się w południową część jeziora na tzw. Ponor. Innym przykładem mogą być bobry zajmujące w 2016 roku rozlewisko Drawy tuż przy ujściu z Jeziora Adamowo. W 2019 przeniosły się na południe w okolice Drawnika.

Na terenie Parku nie notuje się szkód wyrządzanych przez bobry.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Monitoring bobra wykonali: Tomasz Helman, Marcin Witczak, Albert Kuc, Lech Domagała, Jarosław Gizicki, Piotr Małys, Kazimierz Matwiejuk, Mateusz Wolny, Bartłomiej Kostecki, Szymon K. Śródecki.

Drukuj