Po emisji programu…

Otrzymaliśmy od Państwa wiele listów, nie tylko wspierających, ale również krytycznych. Za wszystkie dziękujemy. Ta korespondencja świadczy o Państwa zaangażowaniu w ochronę przyrody, która jest naszym wspólnym celem.

Prowadzone w Parku badania naukowe i monitoringi zarówno służb Parku, jak i innych niezależnych jednostek wskazują na dobre i bardzo dobre zachowanie wszystkich elementów rzeki Drawy. Można więc założyć, że przekroczenia dopuszczalnych wskaźników dla oczyszczonych ścieków, które się zdarzają, zarówno w oczyszczalni w Drawnie, jak i w Zatomiu nie pogarszają ogólnego stanu ekosystemu rzeki Drawy. Każda niepokojąca sytuacja, która mogłaby negatywnie wpłynąć na przyrodę Parku zgłaszana jest odpowiednim organom. Tak było np. w roku 2017, kiedy  zwróciliśmy się z prośbą do Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska (WIOŚ) w Szczecinie o wykonanie badań wody w cieku wpływającym do rzeki Drawy. Niepokoił nas wówczas stan spływających wód z uwagi na ich długi okres retencjonowania, zauważalne procesy gnilne, wysokie temperatury, wypłukiwanie substancji organicznych i chemicznych z obszarów rolnych. Po naszej interwencji, WIOŚ w Szczecinie skierował do Burmistrza Drawna wystąpienie o podjęcie działań mających na celu usunięcie przyczyn zaistniałej sytuacji.

Wyjaśniamy również, że oczyszczalnia ścieków w Drawnie działa na podstawie Decyzji Starosty Choszczeńskiego z dnia 31.12.2009 r., znak: OŚII-6223/47/09, udzielającej pozwolenia wodnoprawnego na odprowadzanie oczyszczonych ścieków komunalnych do rzeki Drawy. Ww. decyzja zobowiązuje Komunalny Zakład Usługowo-Handlowy Sp. z o.o. w Drawnie do przesyłania Parkowi do wiadomości wyników badań oczyszczonych ścieków. Kontrole działania oczyszczalni przeprowadza, w ramach swoich kompetencji WIOŚ w Szczecinie oraz Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie. W razie stwierdzonych nieprawidłowości, właściwe organy nakazują podjęcie działań naprawczych, skierowanych do Spółki Komunalnej. Park Narodowy monitoruje stan odcinka Drawy leżącego poniżej wypływu oczyszczonych ścieków, więc w najbardziej narażonym na oddziaływanie oczyszczalni odcinku. DPN jest świadomy sytuacji w jakiej znajduje się górny odcinek Drawy w Drawieńskim Parku Narodowym, dlatego od wielu lat, wspólnie z jednostkami naukowymi, jest prowadzony monitoring tego odcinka, co można potwierdzić licznymi publikacjami naukowymi, opisującymi dobry stan przyrody tego obszaru.

Żałujemy, że w wyemitowanym  materiale telewizyjnym nie znalazły się te ważne fakty. Dyrektor DPN mówił o nich podczas wywiadu, ponieważ wiedział, jak są istotne, aby opinia publiczna otrzymała obraz jak najbardziej pełny. Rozumiemy ograniczony czas programu i temat, który postanowił zrealizować autor. Jesteśmy jednak przekonani, że gdyby znalazły się w nim wyżej wymienione treści, temat nie wzbudzałby takich kontrowersji.

Drawieński Park Narodowy od lat prowadzi badania naukowe i współpracuje z krajowymi i międzynarodowymi grupami naukowców, publikując wyniki oraz prowadząc edukację przyrodniczą dla różnych grup odbiorców. Wynika z nich m.in., że Drawa jest rzeką referencyjną, czyli wzorcową dla innych wód płynących pod względem czystości i różnorodności organizmów. Jednym ze wskaźników zauważalnych „gołym okiem” jest występowanie chronionych roślin zwanych włosienicznikami. Jest to gatunek wskaźnikowy i występuje wyłącznie w bardzo czystych wodach, m.in. w Drawie. „Ekologiczne uwarunkowania rozwój włosieniczników w wodach płynących w Polsce jako podstawa skutecznej ochrony i zastosowania w bioindykacji rzek” – to tytuł pracy naukowców z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, obliczonej na lata, a rozpoczętej w 2018 r. Gdyby jakość i czystość wód Drawy budziła wątpliwości, takie badania byłyby niemożliwe. Ponadto, wiele badań naukowych, prowadzonych od wielu lat np. przez Uniwersytet Szczeciński potwierdza, że stan Drawy w ostatnim dziesięcioleciu znacznie się poprawił. Jednym z ważniejszych osiągnięć w ochronie przyrody Drawy, jest powrót łososia atlantyckiego i bytowanie w rzekach DPN rzadkich i cennych przyrodniczo gatunków ryb, tj. lipienia, strzebli potokowej czy głowacza białopłetwego. Są to gatunki, których prawidłowy rozwój warunkuje przynajmniej dobry stan środowiska. Warto też wspomnieć o wielu gatunkach bezkręgowców występujących w Drawie, które notowane są raczej w rzekach górskich. Powyższe uwarunkowania musiała wziąć pod uwagę Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Szczecinie prowadząca projekt pn. „Czynna ochrona siedlisk włosieniczników i udrożnienie korytarza ekologicznego rzeki Drawy w Polsce”. W ramach tego projektu wybudowano przepławkę na Drawie dla ryb łososiowatych, oddaną do użytku w roku 2019. Otworzyła się więc „wodna droga” dla wyjątkowo ważnych gatunków ryb migrujących: łososi i troci wędrownej.

Zatem rzeka spełnia istotne parametry równowagi ekologicznej, do czego niezbędne jest zachowanie jej wód w stanie dobrym lub bardzo dobrym. Dlatego w odniesieniu do Drawy mówienie o III klasie czystości wody jest bezpodstawne. Z materiału telewizyjnego nie wynika kto i na podstawie jakich wskaźników tę klasę ustalił oraz czy badania wody dotyczyły rzeki Drawy czy oczyszczonych ścieków wypływających z oczyszczalni. Normy dla oczyszczonych ścieków i wód naturalnych są zupełnie inne. Ponadto, od kilku lat klasyfikacja stanu jednolitych części wód powierzchniowych opiera się głównie na podstawie tzw. stanu ekologicznego i wskaźników biologicznych (organizmów), który w Drawie, nawet w Drawniku (w pierwszym stanowisku monitoringowym poniżej Drawna) znajduje się w stanie przynajmniej dobrym. Warunki chemiczne w tej klasyfikacji są traktowane jako uzupełniające, z powodu możliwości ich nagłych zmian. Warto też wspomnieć, że na górny odcinek Drawy w Parku, wpływ ma jezioro, które zawsze będzie się charakteryzowało wizualnie gorszymi parametrami niż wody rzeki, co nie znaczy, że warunki te przekraczają dopuszczalne normy. I jest to powszechna zależność panująca we wszystkich rzekach na świecie, które wypływają z jezior. Drawa na odcinkach leżących poniżej Drawnika wygląda jeszcze lepiej, głównie ze względu na swój naturalny charakter i zdolności samooczyszczania się. To tylko niektóre informacje świadczące o czystości całego ekosystemu (lasów, gleb, wód, roślin i zwierząt), który chroni Drawieński Park Narodowy. 

Mamy nadzieję, że udało nam się rozwiać wiele wątpliwości, które w naturalny sposób mogły się pojawić po emisji reportażu, lecz pewnie z uwagi na ograniczony czas, wybrane zostały tylko te najciekawsze, co dało nie do końca obiektywny obraz.

Jeszcze raz dziękujemy za Państwa troskę i zaangażowanie w sprawy przyrody, a więc także w sposób funkcjonowania parku narodowego, jako najwyższej formy ochrony. Tylko razem możemy zachować nasze dziedzictwo.