Nasz serwis używa plików cookies, aby lepiej spełniać Państwa wymagania. Szczegółowe informacje o plikach cookies można znaleźć w naszej Polityce Prywatności. Kontynuując przeglądanie serwisu bez zmian ustawień przeglądarki akceptują Państwo zapisywanie plików cookies.

Polska wersja językowa Angielska wersja językowa Niemiecka wersja językowa

STEINBUSCHER KÄSE, czyli opowieść o serze z Głuska…

Jest w Drawieńskim Parku Narodowym  wiele  miejsc na pierwszy rzut oka zwyczajnych i niepozornych, które jednak – gdy trochę poszperać w starych dokumentach -  kryją w sobie ciekawą historię…

Zwiedzając DPN warto wybrać się na przejażdżkę z Głuska do osady leśnej Ostrowite. Tuż za leśnym parkingiem nad Jeziorem Ostrowieckim mijamy, przecinający brukowaną drogę Kanał Głuchy (lub Kanał Rybakówki). Ta hydrotechniczna budowla pochodzi z początków XIX w i swoje powstanie zawdzięcza Fryderykowi von Sydow.  Z budową kanału  związana jest też pewna kulinarna tajemnica.

Ale po kolei…

W roku 1819 r. rozległe obszary położone na wschodnim brzegu Drawy, zwane już od średniowiecza Groβe Wedelsche Heide – Wielka Puszcza Wedelska) nabył zarządca domeny państwowej w Bierzwniku (majątku, który powstał po zlikwidowanych w wyniku reformacji  dobrach cysterskich) Oberamtmann Fryderyk von  Sydow. Jakość i żyzność nabytych gruntów była tak niska, że: „więcej wsadzało się w ziemię niż z niej zbierało…”. Rejon ten miał jednak tę cechę, iż obfitował w liczne zbiorniki wodne. Ten właśnie fakt postanowił wykorzystać Fryderyk  von Sydow.Dzięki swoim znajomościom w Berlinie, sprowadził  do Głuska kilku pruskich inżynierów  królewskich, którzy opracowali plan budowy systemu kanałów nawadniających. Dzięki nim, nieurodzajne dotąd piaski, w szybkim tempie zaczęły zmieniać się w zielone łąki i pastwiska. W ten sposób powstał zarówno wspomniany powyżej Kanał Głuchy (jego pierwotna wersja, wykładana dębowymi stemplami poprowadzona była  na odcinku  kilkuset metrów pod ziemią) , jak i zbudowany nieco później Kanał Sicieński (Zietenfier_Kanal), arcydzieło sztuki hydrotechnicznej.

Działalność Fryderyka von Sydowa robiła wrażenie już  na jego współczesnych.

Oddajmy głos autorowi dzieła wydanego w czeskiej Pradze w r.1838, pt.: „Leksykon Rolniczy dla Praktyków i Laików”:„… Ten, kto przed laty widział pola koło Głuska (Steinbusch), musiał niezwykle zadziwić się zmianą, jaka tu zaszła. Wówczas nasze oko wszędzie natrafiało na suchy i ubogi piasek porośnięty trawą (autor wymienia tu gatunek zwany śmiałek pogięty; w DPN do dziś istnieją tzw. Śmiałkowe Wzgórza). […] Obecnie z pozyskiwanej samodzielnie paszy utrzymywanych jest ok. 100 krów dostarczających ogromne ilości mleka, które ze szczególnym sukcesem używane jest do produkcji sera.[…] W tym celu właściciel Głuska sprowadził kilku rodowitych Szwajcarów, którzy do produkcji sera stosują swoje sekrety. Dostarczają oni dwa różne rodzaje sera:

Jeden, uformowany w czworokąt  waży ok. 2 funty i wykazuje podobieństwo do  sera Limburskiego, jednak jest od niego w smaku nieco bardziej miękki i pikantny. Drugi gatunek jest zaokrąglony, o wadze od 25 do 40 funtów i pod każdym względem (porowata struktura, zawartość tłuszczu), jak i przyjemnego mocnego smaku dorównuje żółtemu serowi szwajcarskiemu…”.

 W 1835 roku produkowano w Głusku 135 cetnarów (ok. 620 kg) sera. Po ukończeniu w roku 1846 Kanału Sicieńskiego ilość łąk zwiększyła się do ok. 600 mórg  (1 morga = ok. 25 arów), a zatem sera produkowano zapewne znacznie więcej. Prawdopodobnie ok. r. 1875 produkcję sera głuskowskiego przeniesiono do położonej nieopodal Sitnicy (Mariental), gdzie powstały liczne budynki produkcyjne, a pod koniec XIX wieku kolejka konna transportująca gotowy produkt do stacji kolejowej w Krępie Krajeńskiej. W XX w. ser wytwarzało jeszcze kilka okolicznych mleczarni , m.in. w Starej Korytnicy i Nętkowie. Kilka lat temu, poproszono pewną starszą panią, która przed wojną pracowała własnie w mleczarni w Nętkowie i smak dawnego głuskowskiego  sera pamiętała doskonale, o skosztowanie jego  dzisiejszego odpowiednika i jego ocenę . Jej werdykt brzmiał …smakuje tak jak dawniej!

Czy po lekturze powyższego artykułu nabrali Państwo ochoty na skosztowanie tego lokalnego, liczącego już prawie 200 lat specjału? Nic straconego - kilka mleczarni w północnych Niemczech przejęło bowiem starą recepturę i produkuje ser do dzisiaj. Poniżej adres dwóch z nich:

 Feinkäserei Sarzbüttel

Internet: www.kaeserei-sarzbuettel.de

E-Mail: [email protected]

 

Landkäserei Herzog e.K.

Internet: www.landkaeserei-herzog.de

E-Mail: [email protected]

Smacznego!

Tłumaczenie i opracowanie:

Maciej Gławdel
Przewodnik po DPN

Źródła :  

Jochen Ullrich, „Das ist kein Käse ...

„Steinbuscher Käse“ kommt wirklich aus Steinbusch, w : Heimatgruβ Rundbrief, nr 285 i 320

Materialy własne

Internet

 

 

 

Drukuj
YouTube Facebook Instagram
Unia Europejska app app Bądź bezpieczny Park Dzieciom

Szukaj

Galeria

  • Wydra, fot. C. Korkosz
  • Perkoz dwuczuby, fot. Marcin Bielatko
  • Wydra, fot. Ł. Łukasik
  • Czapla siwa, fot. Marcin Bielatko
  • Stara Węgornia, fot. Marcin Bielatko
  • Łabędź niemy, fot. Marcin Bielatko
  • Gągoły, fot. Elżbieta Hołubczat
  • fot. Józef Borsuk
  • Wyspa "Lech" na jez. Ostrowieckim, fot. Marcin Bielatko
  • Storczyki, fot. Marcin Bielatko

Newsletter

Będziemy informować Cię o nowościach w serwisie oraz ważnych wydarzeniach w Parku.

Kontakt

Drawieński Park Narodowy,
ul. Leśników 2, 73-220 Drawno,

tel.: (095) 768 20 51,

       (095) 768 20 52

fax: (095) 768 25 10

email: [email protected]